Zgodnie z tradycją katolicką każde większe miasto powinno posiadać swojego patrona. Patronem Mediolanu jest święty Ambroży, którego cały Kościół katolicki wspomina 7 grudnia. Ten dzień jest szczególnie obchodzony w Mediolanie, ponieważ święty jest nie tylko patronem miasta, ale także całego rytu ambrozjańskiego. Co wtedy dzieje się w mieście?
Święty Ambroży przyjmuje sakrę
Święty Ambroży, a dokładniej Ambrosius Aurelius, pochodził z niemieckiego Trewiru. Urodził się najprawdopodobniej w 339 roku. Jego ojciec był rzymskim prefektem Galii. Ambroży studiował w Rzymie, gdzie rozpoczął karierę w administracji Imperium Rzymskiego. Wkrótce po tym, ok. 370 roku, został gubernatorem regionów Emilia i Liguria. Siedzibą władz tych regionów było miasto Mediolan. Po objęciu władzy od razu dał się poznać jako dobry i sprawiedliwy gospodarz, sprawny organizator oraz godny zaufania dyplomata.
Ambroży przybywając do Mediolanu spotkał się z dużymi tarciami w świecie chrześcijańskim. Od 355 roku (śmierć biskupa mediolańskiego św. Dionizego Marianiego) władzę w mediolańskiej prowincji kościelnej sprawował biskup Auksencjusz. W 359 roku został on potępiony przez Synod w Rimini za sprzyjanie arianom. Sześć lat później, w 364 roku, został potępiony m.in. przez Hilarego z Poitiers w dziele Contra Arianos vel Auxentium Mediolanensem. Skutkiem tego Auksencjusz jako arianin został uznany za antybiskupa. Po jego śmierci konflikt pomiędzy chrześcijanami a arianami przybrał na sile. Ci ostatni zajmowali jedną z katedr mediolańskich. W związku z tym powstał problem wyboru nowego biskupa miejsca, ponieważ chrześcijanie nie chcieli dopuścić do wyboru kolejnego arianina. Dochodziło do zamieszek. Ambroży, jako gubernator i sprawny dyplomata regionu postanowił zaangażować się w rozwiązanie konfliktu. Zgodnie z legendą tuż po wejściu do katedry, gdzie toczyły się spory, małe dziecko miało krzyknąć: Ambrosium episcopum! (Ambrożego wybrać na biskupa!). Kompromisowa propozycja została zaakceptowana przez wszystkich poza Ambrożym, który nie chciał przyjąć tego tytułu. Ostatecznie zgodził się na to. 24 listopada 374 roku został ochrzczony, a 7 grudnia tego samego roku otrzymał sakrę biskupią.
Święty czczony jest w Kościele katolickim i prawosławnym, jako Doktor i ojciec Kościoła.
Msza święta
7 grudnia, w uroczystość sakry świętego Ambrożego, biskup Mediolanu wraz z kapitułą katedralną i kapitułą bazyliki ambrozjańskiej (basilica di Sant’Ambrogio) gromadzą się przy jego relikwiach na wspólnej Mszy świętej, która sprawowana jest właśnie w bazylice ambrozjańskiej. Liturgia ta cieszy się wielkim uznaniem wśród mieszkańców.
Sama bazylika została zbudowana ok. 386 roku na polecenie św. Ambrożego. Początkowo była poświęcona męczennikom, których relikwie znaleziono w okolicy. Po śmierci Ambrożego zmieniono jej tytuł.
| Tutaj przeczytasz artykuł o relikwiach św. Ambrożego oraz dwóch innych świętych, których relikwie znajdują się w bazylice ambrozjańskiej |
Zobacz nagranie pontyfikalnej Mszy świętej z 2019 roku:
Jarmarki świąteczne
Oprócz tego w Mediolanie organizowany jest jarmark świąteczny Oh Bej! Oh Bej! którego historia sięga 1288 roku. Sam tytuł wywodzi się od okrzyku Och jak pięknie! Och jak pięknie!, które miały wykrzyczeć małe dzieci, gdy wysłannik papieża Juliusza II* przybył do miasta w 1510 roku rozdając słodkości, przysmaki i inne prezenty dla nich.
Są to typowe targi świąteczne z grzanym winem, piernikami, dekoracjami świątecznymi i innymi kulinariami, zabawkami oraz produktami rzemieślników. Oprócz tego można także znaleźć stragany z ubraniami, modnymi torbami i innymi precjozami. Każdego roku jarmark gromadzi ok. 350 wystawców. W przeszłości organizowany był w pobliżu bazyliki świętego Ambrożego, jednak kilka lat temu jarmark został przeniesiony do mieszczącego się w centrum miasta Castello Sforzesco. Zmiana ta była podyktowana chęcią udostępnienia większej ilości miejsca dla wystawców i gości.
Innym jarmarkiem świątecznym otwieranym na początku grudnia są targi Artigianato in Fiera poświęcone rzemiosłu z całego świata. Odbywają się one w wielkim centrum wystawienniczym Fiera Milano w Rho.
* – Niektóre źródła podają, że wysłannik przybył do Mediolanu na polecenie papieża Piusa IV, który co prawda pochodził z Mediolanu, natomiast jego pontyfikat przypadał na lata 1559-1565.
Zobacz kilka ujęć z jarmarku:
Kultura
Zgodnie z tradycją, jeden z najsłynniejszych teatrów na świecie, Teatro alla Scala tego dnia oficjalnie rozpoczyna sezon. Sam teatr został wybudowany w latach 1776-1778. Pierwszą sztuką wystawioną na jego deskach był dramat Antoniego Salieriego L’Europa riconosciuta (Europa uznana). Zwyczajowo co roku z okazji święta patrona miasta przygotowywana jest nowa premiera.
Prestiżowa nagroda
Również w dzień patrona miasta, 7 grudnia, magistrat przyznaje specjalną nagrodę Ambrogino d’oro, która nadawana jest zasłużonym mieszkańcom oraz instytucjom, które przyczyniły się znacząco do rozwoju miasta. Każdego roku nadawane jest ok. 15 medali.
Otwarte muzea i galeria
Tak zwany weekend ambrozjański tj. 7 i 8 grudnia, czasami także najbliższa sobota i niedziela, są dniami w których praktycznie wszystkie galerie sztuki, muzea i instytucje kultury otwierają bezpłatnie swoje podwoje dla mieszkańców i turystów.
Małe co nieco
Na jarmarku świątecznym Oh Bej! Oh Bej! poczuć można zapach cynamonu, pierników czy grzanego wina, jednak najbardziej charakterystycznym jest zapach panettone. Jest to rodzaj słodkiego ciasta z dodatkiem rodzynek, cytryny czy skórki pomarańczy. Również można spotkać takie z dodatkiem np. serka mascarpone. Historia ciasta sięga najprawdopodobniej jeszcze czasów Imperium Rzymskiego. El panteum czy właśnie panettone są najbardziej charakterystycznym przysmakiem świątecznym w Mediolanie i okolicach. Choć obecnie kojarzone są ze świętami Bożego Narodzenia i Nowego Roku, to każdy prawdziwy mediolańczyk pałaszuje je już od świętego Ambrożego.
| Tutaj przeczytasz artykuł o Adwencie w tradycji ambrozjańskiej |
