Jednym ze zwyczajów tradycyjnej liturgii rzymskiej jest gaszenie paschału po odśpiewaniu ewangelii w dniu Wniebowstąpienia Pańskiego. W liturgii zreformowanej paschał pali się aż do ostatniej Mszy świętej niedzieli Zesłania Ducha Świętego. Podobnie jest także w rycie ambrozjańskim, natomiast katedra mediolańska posiada bardzo ciekawy zwyczaj dotyczący paschału.
Paschał – symbol Zmartwychwstałego
Świeca paschalna wykonywana z wosku, dawniej bielonego, a więc poddawanego dodatkowemu procesowi obróbki, przez co droższa, symbolizuje Chrystusa zmartwychwstałego. Jej światło towarzyszy nam w bardziej uroczystych liturgiach. Obecnie w praktyce paschał jest zapalany właściwie podczas każdej Mszy świętej.
Paschał w tradycyjnej formie liturgii rzymskiej pali się do zakończenia proklamacji ewangelii podczas Mszy świętej Wniebowstąpienia Pańskiego. Podobnie jest także w antycznym rycie mediolańskim.
W zreformowanej formie rytu rzymskiego światło paschału towarzyszy nam w liturgii aż do niedzieli Zesłania Ducha Świętego. Co warto zaznaczyć w odnowionym rycie ambrozjańskim w paschale nie umieszcza się ziaren kadzidła ani gwoździ (gran).
Podniebny kandelabr
Zwyczajem własnym katedry mediolańskiej jest umieszczanie świecy paschalnej na specjalnym olbrzymim świeczniku (kandelabrze). Przez 40 dni od Wigilii Paschalnej wisi nad prezbiterium (dosłownie!).
Kandelabr pochodzi najprawdopodobniej z XV lub XVI wieku. Właśnie od XVI wieku datuje się szczególny obrzęd, który jest także bardzo sugestywny.
„Wniebowstąpienie” paschału
Podczas proklamacji ewangelii przez diakona, w wigilię Wniebowstąpienia Pańskiego, paschał wraz ze świecznikiem jest unoszony „do nieba” tj. aż do sklepienia katedry.
Obrzęd ten powstał najprawdopodobniej z pobudek dydaktyczno-wychowawczych wobec wiernych. Pochodzenie obrzędu odnosi się także do czasów, w których alegoryczna interpretacja czynności liturgicznej została uznana za jeden z głównych sposobów dostępu do celebrowanej tajemnicy.
Paschał podwieszony tuż nad sklepieniem pali się aż do niedzieli Zesłania Ducha Świętego.
Zapraszamy do obejrzenia nagrania z tego obrzędu:
