Źródło zdjęcia (photo source): facebook.com/chiesadimilano.it
Przez cały rok Kościół wspomina zbawcze misterium Chrystusa – od Narodzenia, przez Mękę, Śmierć, Zmartwychwstanie, Zesłanie Ducha Świętego, aż po oczekiwanie na ponowne przyjście.
Różnice w roku liturgicznym
Rok liturgiczny rytu ambrozjańskiego różni się w pewnych elementach od kalendarza rytu rzymskiego. Poniższa tabela przedstawia przebieg roku ambrozjańskiego:
ADWENT |
|
|
CZAS BOŻEGO NARODZENIA |
|
|
CZAS PO OBJAWIENIU PAŃSKIM |
|
|
WIELKI POST |
|
|
TYDZIEŃ AUTENTYCZNY I TRIDUUM PASCHALNE |
Tydzień Autentyczny to dosłowne tłumaczenie włoskiego terminu Settimana autentica i łacińskiego Hebdomadae Authentica. |
|
CZAS WIELKANOCNY |
|
|
CZAS PO ZESŁANIU DUCHA ŚWIĘTEGO |
|
|
Zobacz cykl artykułów o ambrozjańskich kolorach liturgicznych |
Wyłania się zatem trzyczęściowy podział ambrozjańskiego roku liturgicznego:
Tajemnica Wcielenia Pańskiego | Adwent – od pierwszej niedzieli Adwentu do 24 grudnia (z podziałem na pierwszą część Adwentu do 16 grudnia i drugą od 17 grudnia). |
Czas Bożego Narodzenia – od Uroczystości Bożego Narodzenia do niedzieli po Objawieniu Pańskim. | |
Czas po Objawieniu Pańskim – od poniedziałku po Objawieniu Pańskim aż do soboty przed pierwszą niedzielą Wielkiego Postu. | |
Tajemnica Paschalna – Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Pańskiego |
Czas Wielkiego Postu – od pierwszej niedzieli Wielkiego Postu do Wielkiego Czwartku rano. |
Święte Triduum Paschalne – od Wielkiego Czwartku popołudniu do Niedzieli Wielkanocnej. | |
Czas Wielkanocny – od Niedzieli Wielkanocnej do Niedzieli Zesłania Ducha Świętego (w poniedziałek, wtorek i środę przed Zesłaniem Ducha Świętego mają miejsce tzw. Litanie Triduane, które odprawia się na czarno). | |
Tajemnica Pięćdziesiątnicy | Pierwsza część – od poniedziałku po niedzieli Pięćdziesiątnicy do soboty poprzedzającej pierwszą niedzielę po 29 sierpnia (Męczeństwo Świętego Jana Chrzciciela). |
Druga część – tygodnie po Męczeństwie Świętego Jana Chrzciciela (od pierwszej niedzieli po 29 sierpnia do soboty poprzedzającej trzecią niedzielę października). | |
Trzecia część – tygodnie po Uroczystości Poświęcenia Katedry Mediolańskiej (od trzeciej niedzieli października, do soboty przed rozpoczęciem Adwentu). |
Tabela pierwszeństwa
Szczegółowe różnice w pierwszeństwie dni liturgicznych obrazuje poniższa tabela:
TABELA PIERWSZEŃSTWA DNI LITURGICZNYCH (w zreformowanych formach) Kolorem czerwonym zaznaczono różnice. Zaznaczono także przesunięcia. |
|
ryt ambrozjański | ryt rzymski |
I | |
1 . Paschalne Triduum Męki i Zmartwychwstania Pańskiego. | 1. Paschalne Triduum Męki i Zmartwychwstania Pańskiego. |
2 . Narodzenie Pańskie, Objawienie, Wniebowstąpienie i Zesłanie Ducha Świętego. | 2. Narodzenie Pańskie, Objawienie, Wniebowstąpienie i Zesłanie Ducha Świętego. |
Niedziele Adwentu, Wielkiego Postu, Okresu Wielkanocnego. | Niedziele Adwentu, Wielkiego Postu, Okresu Wielkanocnego, Środa Popielcowa. |
Sobota in traditione Symboli. | |
Dni Wielkiego Tygodnia, od poniedziałku do czwartku włącznie. | Dni Wielkiego Tygodnia od poniedziałku do czwartku włącznie. |
Dni oktawy Wielkanocy. | Dni w Oktawie Wielkanocy. |
3 . Uroczystość i święta Pańskie wymienione w kalendarzu ogólnym. | 3. Uroczystości Pańskie, Najświętszej Maryi Panny oraz świętych umieszczone w kalendarzu ogólnym. |
Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych. | Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych. |
Uroczystość poświęcenia i rocznica poświęcenia własnego kościoła, który jest uważany za uroczystość Pańską. | Ten dzień znajduje się w numerze 4. |
Obchody rocznicy poświęcenia kościoła katedralnego w Mediolanie (trzecia niedziela października, tylko dla diecezji mediolańskiej). | |
4 . Niedziele okresu Narodzenia Pańskiego i okresu zwykłego. | Te dni znajdują się w numerze 6. |
W dniach od 26 do 28 grudnia:
a) 26 grudnia jest święto pierwszego męczennika świętego Szczepana; |
|
5 . Uroczystości Najświętszej Maryi Panny i świętych wymienionych w kalendarzu ogólnym. | |
6 . Uroczystości własne, czyli:
a) Uroczystość głównego patrona rytu, czyli św. Ambrożego; |
4. Uroczystości własne, a mianowicie:
a) Uroczystość głównego patrona miejscowości lub miasta. |
II | |
Te dni znajdują się w punkcie 3. | 5. Święta Pańskie umieszczone w kalendarzu ogólnym. |
Te dni znajdują się w numerze 4. | 6. Niedziele okresu Narodzenia Pańskiego i Okresu Zwykłego. |
7 . Dni powszednie okresu Wielkiego Postu (dozwolony jest tylko obchód uroczystości Zwiastowania i Świętego Józefa). | Te dni znajdują się w numerze 9. |
8 . Święta Najświętszej Maryi Panny i świętych wpisanych do kalendarza ogólnego. | 7. Święta Najświętszej Maryi Panny i świętych umieszczone w kalendarzu ogólnym. |
9 . Święta własne, a mianowicie:
a) Święto drugorzędnych patronów diecezji mediolańskiej; |
8. Święta własne, a mianowicie:
a) Święto głównego patrona diecezji.
|
10 . Święta wypadające od 17 do 24 grudnia. | 9. Dni okresu Adwentu od 17 do 24 grudnia włącznie. |
Dni oktawy Bożego Narodzenia. Co do dni 26-28 grudnia patrz pkt. 4. | Dni w oktawie Narodzenia Pańskiego. |
Te dni znajdują się w punkcie 7. | Dni powszednie okresu Wielkiego Postu. |
III | |
11 . Wspomnienia obowiązkowe podane w kalendarzu ogólnym. | 10. Wspomnienia obowiązkowe podane w kalendarzu ogólnym. |
12 . Wspomnienia obowiązkowe własne, a mianowicie:
a) Wspomnienia drugiego patrona miejsca, diecezji (poza diecezją Mediolanu), regionu, prowincji, narodu, większego terytorium; zakonu, zgromadzenia lub prowincji zakonnej. |
11. Wspomnienia obowiązkowe własne, a mianowicie:
a) Wspomnienie patrona miejsca, diecezji, regionu i prowincji, narodu, większego terytorium oraz patrona zakonu lub zgromadzenia i prowincji zakonnej. |
13 . Wspomnienia dowolne (ad libitum), które są niedopuszczone w dniach wymienionych w numerze 10. | 12. Wspomnienia dowolne. Można je obchodzić nawet w dni wymienione w nr 9, z zachowaniem jednak odnośnych przepisów podanych w Ogólnym wprowadzeniu do mszału i do Liturgii Godzin. W podobny sposób jak wspomnienia dowolne można obchodzić wspomnienia obowiązkowe zachodzące przypadkowo w dni powszednie Wielkiego Postu. |
14 . Dni powszednie Adwentu do 16 grudnia włącznie. | 13. Dni powszednie Adwentu do 16 grudnia włącznie. |
Dni okresu Narodzenia Pańskiego od dnia 2 stycznia do soboty po Objawieniu Pańskim. | Dni okresu Narodzenia Pańskiego od dnia 2 stycznia do soboty po Objawieniu Pańskim. |
Dni powszednie Okresu Wielkanocnego od poniedziałku po Oktawie Wielkanocy do soboty przed Zesłaniem Ducha Świętego włącznie. | Dni powszednie Okresu Wielkanocnego od poniedziałku po Oktawie Wielkanocy do soboty przed Zesłaniem Ducha Świętego włącznie. |
Dni powszednie Okresu Zwykłego. | Dni powszednie Okresu Zwykłego. |
Opracowano na podstawie:
- Missale Ambrosianum, 1640
- Calendario rito ambrosiano, 1936
- www.chiesadimilano.it
- Mszał rzymski dla diecezji polskich, 2013